USG ślinianek

Spis treści

1. Wstęp
2. Kiedy wykonywane jest badanie ultrasonograficzne ślinianek?
3. Jak należy przygotować się do badania ultrasonograficznego ślinianek?
4. Jak przebiega badanie ultrasonograficzne ślinianek?
5. Jakie jest ryzyko związane z badaniem ultrasonograficznym ślinianek?
6. Jakie są korzyści z badania ultrasonograficznego ślinianek?

Wstęp - usg ślinianek - co wykrywa?

Badanie ultrasonograficzne ślinianek jest badaniem obrazowym, podczas którego wykorzystuje się fale ultradźwiękowe. Ważną zaletą badania ultrasonograficznego jest fakt, że nie powoduje ono emisji promieniowania. Podczas badania niewielkie urządzenie zwane głowicą ultrasonograficzną jest przykładane do skóry pacjenta i przesuwane w różnych kierunkach. Głowica wysyła fale ultradźwiękowe, które odbijają się od tkanek i narządów, a następnie powracają w postaci echa. Odebrane sygnały są przetwarzane w obraz wyświetlany na monitorze. Dzięki temu, że uzyskiwane obrazy są wyświetlane w czasie rzeczywistym, można także ocenić przepływ krwi w obrębie narządów.
W ludzkim organizmie znajdują się trzy pary dużych gruczołów ślinowych. Są to ślinianki przyuszne, ślinianki podżuchwowe i ślinianki podjęzykowe. Wszystkie trzy pary dużych gruczołów ślinowych są dobrze widoczne w badaniu ultrasonograficznym. Ślinianka przyuszna znajduje się w dole zażuchwowym, ślinianka podżuchwowa jest zlokalizowana pod żuchwą, a ślinianka podjęzykowa - w przestrzeni podjęzykowej. W badaniu ultrasonograficznym ślinianka przyuszna jest widoczna jako trójkątna struktura. Większa część ślinianki przyusznej, która jest zlokalizowana powierzchownie, może zostać dokładnie oceniona w badaniu ultrasonograficznym, ale głębsza część, położona przyśrodkowo w stosunku do żuchwy, jest trudniej dostępna badaniu. Ślinianka podżuchwowa w badaniu ultrasonograficznym jest trójkątną strukturą o jednorodnej echogeniczności. Ślinianka podjęzykowa ma podłużny kształt i niekiedy łączy się ze ślinianką podżuchwową za pomocą przewodu. Wszystkie gruczoły ślinowe są dobrze unaczynione, a przepływ krwi w ich obrębie można ocenić w badaniu ultrasonograficznym z dopplerem.

Kiedy wykonywane jest badanie ultrasonograficzne ślinianek?

Badanie ultrasonograficzne ślinianek jest wykonywane w przypadku:

• Obecności guza w obrębie szyi
• Bólu w okolicy ślinianki
• Powiększenia ślinianek
• Suchości w ustach
• Konieczności wykonania biopsji zmiany w śliniance
• Nieprawidłowych wyników poprzednich badań rentgenowskich, tomografii, sialogramu

Jak należy przygotować się do badania ultrasonograficznego ślinianek?

Badanie ultrasonograficzne gruczołów ślinowych nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania, ale w dniu badania najlepiej założyć wygodne ubranie i zdjąć biżuterię.

Jak przebiega badanie ultrasonograficzne ślinianek?

W większości przypadków w trakcie ultrasonografii ślinianek pacjent leży na plecach, z lekko odchyloną głową. Po odpowiednim ułożeniu pacjenta lekarz nakłada specjalny żel na skórę badanego obszaru. Żel pozwala na lepszy kontakt głowicy z ciałem pacjenta i eliminuje powietrze, które może blokować przepływ fal ultradźwiękowych przez tkanki. Następnie głowica jest przesuwana w różnych kierunkach, żeby uzyskać jak najlepszy obraz. Badanie usg ślinianek jest bezbolesne, może jedynie powodować niewielki dyskomfort, związany z dociskaniem głowicy do ciała. Po zakończeniu badania żel jest wycierany, nie powoduje on plam na odzieży. Badanie ultrasonograficzne zwykle trwa nie więcej niż 20-30 minut.
Lekarz radiolog lub inny specjalista z doświadczeniem w ultrasonografii analizuje uzyskane obrazy, a następnie wyda i omówi wynik. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie kontrolnej ultrasonografii po pewnym czasie.
Podczas badania ultrasonograficznego lekarz ocenia między innymi:

• Wymiary ślinianek
• Unaczynienie ślinianek
• Okoliczne węzły chłonne
• Obecność poszerzenia przewodów ślinianki

USG ślinianek ma tę zaletę, że jest całkowicie nieinwazyjne, nie wymaga użycia promieniowania i jest szybkie do przeprowadzenia. Ponadto, dzięki wysokiej rozdzielczości ultrasonografii, lekarze mogą z łatwością ocenić zarówno struktury wewnętrzne ślinianek, jak i ewentualne zmiany w otaczających tkankach.

Jakie jest ryzyko związane z badaniem ultrasonograficznym ślinianek?

Badanie ultrasonograficzne ślinianek nie wiąże się z ryzykiem dla pacjenta.

Jakie są korzyści z badania ultrasonograficznego ślinianek?

• Badania ultrasonograficzne jest nieinwazyjne
• W rzadkich przypadkach badanie może być trochę nieprzyjemne, ale prawie nigdy nie jest bolesne
• Badanie ultrasonograficzne jest powszechnie dostępne i mniej kosztowne niż inne metody
• Badanie ultrasonograficzne jest bardzo bezpieczne, nawet dla kobiet w ciąży
• Badanie ultrasonograficzne pozwala uzyskać wyraźne obrazy tkanek miękkich, które słabo uwidaczniają się np. na zdjęciach rentgenowskich
• Badanie ultrasonograficzne jest przydatne podczas wykonywania drobnych zabiegów, takich jak biopsja cienkoigłowa